Τα πρότυπα της σειράς ISO 14000 αποτελούν την ‘οικογένεια προτύπων’ που σχετίζονται με την «Περιβαλλοντική Διαχείριση» κι έχουν ως στόχο την υποστήριξη των οργανισμών / επιχειρήσεων, προκειμένου:

• Να ελαχιστοποιούν  τον τρόπο με τον οποίο οι λειτουργίες τους (π.χ. παραγωγικές διαδικασίες κ.λπ.) επηρεάζουν δυσμενώς το περιβάλλον (προκαλούν αρνητικές επιπτώσεις στην ατμόσφαιρα, το νερό ή το έδαφος)
• Να συμμορφώνονται με τους ισχύοντες νόμους, κανονισμούς, και άλλες  εθνικές ή διεθνείς απαιτήσεις προσανατολισμένες σε περιβαλλοντικά ζητήματα, καθώς και
• Να βελτιώνονται διαρκώς σε ό,τι αφορά τους παραπάνω δυο στόχους.

Τα πρότυπα ISO 14000 προσομοιάζουν της σειράς ISO 9000 quality management systems (των συστημάτων διαχείρισης ποιότητας), καθώς αναφέρονται και αυτά στη διαδικασία για το πώς μία υπηρεσία ή ένα προϊόν παρέχεται / παράγεται, χωρίς να εξειδικεύονται ανάλογα προς την συγκεκριμένη υπηρεσία ή το συγκεκριμένο προϊόν.

Με βάση την κοινή πρακτική ως προς τη διαδικασία επιθεώρησης συστημάτων κατά ISO 9000, η ΔίΚΕ επιθεωρεί και πιστοποιεί επιχειρήσεις και οργανισμούς κατά ISO 14001, με παρόμοιο τρόπο και σύμφωνα με το πρότυπο ISO 19011. Μέσα από μια παράλληλη διαδικασία επιθεώρησης, μπορεί να ελέγχεται επιτυχώς η συμμόρφωση και για τα δύο συστήματα διαχείρισης, 9001 και 14001.

Το διεθνές πρότυπο ISO 14001 καθορίζει τα κριτήρια για τον σχεδιασμό και την εφαρμογή Συστημάτων Περιβαλλοντικής Διαχείρισης (ΣΠΔ). Χωρίς να αναφέρεται διακριτά σε συγκεκριμένες εθνικές- νομικές απαιτήσεις αναφορικά με τις περιβαλλοντικές επιδόσεις, χαράσσει το πλαίσιο που μια εταιρεία ή ένας οργανισμός μπορεί να ακολουθήσει για την εφαρμογή των απαραίτητων εκείνων μέτρων και διαδικασιών που χαρακτηρίζουν ένα αποτελεσματικό ΣΠΔ. Μπορεί να εφαρμοσθεί από οποιαδήποτε επιχείρηση επιζητά να βελτιώσει την αποδοτικότητα των πόρων της και τη μείωση των παραγόμενων αποβλήτων και που, ταυτόχρονα, επιδιώκει την ελαχιστοποίηση του κόστους λειτουργίας της. Με τη χρήση του προτύπου ISO 14001  μπορεί να παρέχεται αυτομάτως ασφαλής εποπτεία σε διαχειριστικές διεργασίες της εταιρείας και λειτουργίας των εργαζομένων καθώς και των εξωτερικών διασυνδεδεμένων μερών, ώστε οι περιβαλλοντολογικές επιδόσεις να μπορούν να υπολογιστούν, να αξιολογηθούν και να βελτιωθούν.

Το ISO 14001 περιλαμβάνεται μεταξύ των ευρέως διαδεδομένων προτύπων των εφαρμοζόμενων συστημάτων διαχείρισης, και για το λόγο αυτό αφορά κάθε οργανισμό που επιδιώκει τόσο τη διαρκή βελτίωση της αποδοτικότητάς του όσο και τη διασφάλιση των αρχών βιωσιμότητας που οφείλουν να διέπουν κάθε σύγχρονη επιχείρηση. Συνεπώς, η πιστοποίηση σύμφωνα με το πρότυπο ISO 14001, απευθύνεται σε:

• Εταιρείες μιας εγκατάστασης (single site) έως και μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες
• Εταιρείες υψηλού κινδύνου αναφορικά με περιβαλλοντικές συνέπεις, μέχρι και φορείς παροχής υπηρεσιών, χαμηλού επιχειρησιακού κινδύνου και χαμηλής περιβαλλοντικής επίπτωσης
• Την κατασκευή, τη μεταποίηση, τη βιομηχανία
• Φορείς παροχής υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένων και των διοικητικών οργανισμών ιδιωτικού και δημόσιου τομέα (περιφέρειες, τοπική αυτοδιοίκηση, κυβερνητικούς οργανισμούς)
• Τους κατασκευαστές προϊόντων/ εξοπλισμού και τους προμηθευτές τους.
   

Οι απαιτήσεις του προτύπου ISO 14001 αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του Σχήματος Οικολογικής Διαχείρισης και Οικολογικού Ελέγχου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EMAS, EU Eco- Management and Audit Scheme). Οι  επιμέρους προβλέψεις και τα στοιχεία του EMAS, παρά ταύτα, είναι πιο απαιτητικά, κυρίως όσον αφορά τη βελτίωση περιβαλλοντικών επιδόσεων, τη νομική συμμόρφωση και την υποχρέωση υποβολής αναφορών και εκθέσεων.

Το 2010, τέθηκε σε ισχύ ο τελευταίος κανονισμός του EMAS (EMAS III). Το σύστημα είναι, πλέον, εφαρμοστέο σε παγκόσμια κλίμακα, και περιλαμβάνει τους βασικούς δείκτες απόδοσης και μια σειρά από περαιτέρω βελτιωτικές δράσεις.

Οι απαιτήσεις του συστήματος διαχείρισης, ISO 14001, προσεγγίζουν εκείνες του EMAS. Πρόσθετες απαιτήσεις για το EMAS περιλαμβάνουν:

• Αυστηρότερες προδιαγραφές σε ό,τι αφορά τη μέτρηση και την αξιολόγηση των περιβαλλοντικών επιδόσεων σε σχέση με τους τιθέμενους στόχους
• Κρατική εποπτεία από περιβαλλοντικούς ελεγκτές
• Ενεργό συμμετοχή των εργαζομένων ως κεντρική απαίτηση.  Ο EMAS αναγνωρίζει ότι η ενεργός συμμετοχή των εργαζομένων αποτελεί κινητήριο δύναμη και προϋπόθεση για συνεχείς και επιτυχείς περιβαλλοντικές επιδόσεις και βελτιώσεις
• Παρακολούθηση και σύγκριση της επίδοσης των περιβαλλοντικών δεικτών μεταξύ διαφόρων οργανισμών σε πολυετή ορίζοντα
• Υποχρεωτική παροχή πληροφοριών στο ευρύ κοινό
• Αίτηση έγγραφής από δημόσια αρχή

Η ΔίΚΕ εγγυάται την παροχή διαπιστευμένων υπηρεσιών πιστοποίησης, μέσα από τις οποίες επιδίδεται στις επιχειρήσεις το πιστοποιητικό - ‘’διαβατήριο’’ για την διεθνή αγορά, εξασφαλίζοντας με ακρίβεια και ανεξαρτησία την τήρηση των αρχών και κανόνων που διέπουν το πρότυπο ISO 14001.

Η πιστοποίηση EMAS είναι, επίσης, δυνατή μέσω συνεργαζόμενων εξουσιοδοτημένων φορέων πιστοποίησης.